Portret van een links-religieuze powervrouw
Ze was praeses van de landelijke Vrijzinnig Christelijke Studenten Bond, werkte als predikant, werd algemeen secretaris van de Remonstrantse Broederschap, zat jarenlang voor de PvdA in gemeenteraden en Provinciale Staten en was jarenlang voorzitter van de onze eigen Banning Vereniging. Een portret van Mijnke Bosman-Huizinga.
Een realpolitiker. Scherp. Inspirerend. Wanneer ik vertel dat ik Mijnke Bosman-Huizinga (71) ga interviewen, zijn de reacties onverdeeld enthousiast. Zelf wuift ze dat weg. “Van mij hoeft het niet, hoor.” Maar nu haar termijn er na acht jaar voorzitterschap op zit, is een afscheidsinterview op zijn plaats.
Eerste vrouw
Mijnke Huizinga groeit op in Groningen in een remonstrants gezin met veel interesse voor cultuur. Ze doet gymnasium bèta, begint aan een studie Nederlands, maar stapt over op theologie, omdat de Bijbelse verhalen haar boeien. Dat vereist alsnog een gymnasium alfadiploma. Ze rondt haar kandidaats af in Groningen en doet haar doctoraal in Leiden. Tijdens haar studie wordt ze landelijk praeses van de Vrijzinnig Christelijke Studenten Bond (VCSB). Daar leert ze ook Jan Peter Bosman kennen, praeses van de Leidse afdeling. Ze trouwen, krijgen drie kinderen en verhuizen naar het Veluwse Putten. Daar gaat ze voor de PvdA de gemeenteraad in. “In 1974 was ik de eerste vrouw in de raad, ik had theologie gestudeerd en had ook nog eens drie piepkleine kinderen. Bij elkaar opgeteld kon dat volgens vele raadsleden écht niet!” Ze zit iets meer dan twee jaar in de Puttense raad. Tot ze voor het werk van haar man naar Oegstgeest verhuizen. Daar gaat ze catechisatie geven op openbare basisscholen.
Bosman komt in aanraking met de voorloper van de Banning Vereniging (de AG der Woodbrookers) als ze er in 1984 solliciteert naar een baan als medewerker. Een van haar taken werd het verzorgen van het – toen nog tweewekelijkse – tijdschrift Tijd en Taak. “Een deeltijdfunctie. De kinderen zaten op de middelbare school en het leek me nuttig om regelmatig ‘s middags thuis te zijn”. Haar eerste opdracht is het bijwonen van een conferentie in Engeland. “Toen waren we nog zo groot dat zulke dingen gewoon konden.”
Herman Noordegraaf (voorzitter van Trefpunt PvdA en Levensovertuiging) leerde Mijnke kennen in de tweede helft van de jaren tachtig. Hij schreef toen regelmatig voor Tijd en Taak waar Bosman eindredacteur van was. “Mijnke is erg kordaat. Ze pakt dingen gelijk op en is toegewijd aan de zaken waarvoor ze staat.” Hij grinnikt bij een herinnering. “Ze kon wel eens hard de telefoon erop gooien als ze vond dat het gesprek lang genoeg had geduurd. Niet omdat ze boos op je was, maar uit kordaatheid. Daar schrokken mensen soms van, maar er zat niets diepers achter. Ze heeft aandacht voor het menselijk aspect en is een sociaaldemocraat met een sterke bekommernis om de minderbedeelden, vanuit haar geloofsachtergrond gedreven. Toen ze secretaris van de remonstranten was, had ze goed oog voor samenlevingsvragen. Dat heeft ze altijd gehouden.”
Verzoek van Job Cohen
In Oegstgeest gaat ze in 1978 op verzoek van afdelingsvoorzitter Job Cohen de gemeenteraad in. “Er was veel gerommel in de afdeling geweest en ze wilden een buitenstaander in de raad die daar geen aandeel in had,” zegt Bosman. Ze blijft raadslid tot 1987. Dat jaar wordt Bosman predikant in Rotterdam. Het gezin verhuist naar de Maasstad. “Daar heb ik tegen de kerkenraad gezegd dat ik niet politiek actief zou worden. Ik vind dat je je als predikant niet met de gemeentepolitiek bezig moet houden in de gemeente waar je predikant bent. Kerkgangers denken dan al gauw: daar heb je weer zo’n rooie preek. Terwijl onder remonstranten veel VVD’ers zitten.” In Rotterdam doopt ze de kinderen van Koen Holtzapffel, momenteel haar beoogd opvolger als voorzitter van de Banning Vereniging.
Ze zit nog niet lang in Rotterdam als de Remonstrantse Broederschap een algemeen secretaris zoekt. “Een oud-predikant had de sollicitatiecommissie getipt dat er in Rotterdam een predikant zat die mogelijk geschikt was voor de functie. Ik werd gevraagd en ben er op ingegaan. Het lag me wel, dat organiseren. Misschien wel meer dan troostende woorden tegen deze en gene.” Ze blijft bijna twintig jaar algemeen secretaris van de “Remo’s”, zit in het moderamen van de Raad van Kerken en is enkele keren betrokken bij de organisatie van de Nationale Kerkendagen.
Fractiesecretaris
Ook het secretariaat van de remonstranten vindt Bosman een belemmering voor partijpolitieke activiteiten. Als de kinderen het huis uit zijn, verhuizen ze terug naar de Veluwe. Daar wordt ze in 2007, nadat ze afscheid heeft genomen bij de Remonstranten, gekozen in Provinciale Staten van Gelderland. Bosman is in haar eerste Statenperiode woordvoerder landelijk gebied en wordt fractiesecretaris. Na haar vertrek als algemeen secretaris van de remonstranten wordt ze bovendien gevraagd als voorzitter van Zingeving.net (de voorloper van de Banning Vereniging en de opvolger van de AG der Woodbrookers).
In haar tweede periode in de Statenfractie maakt Bosman zich sterk voor cultuur. “Als PvdA hebben we de weekendschool in Nijmegen voor kinderen uit achterstandsgezinnen ondersteund. De begeleiding bewerkte de ouders om de kinderen te laten doorleren.” Op instigatie van Bosman betaalt de provinciale PvdA-fractie voor een bezoek met de kinderen aan het Bijbels museumpark Orientalis. “Anders was het te duur.” Bosman zet zich in voor muzieklessen op school en voor de aanschaf van instrumenten op scholen. “Dat is belangrijk voor kinderen die dat niet van huis uit meekrijgen.” Zelf groeide ze op in een culturele sfeer. Ze had altfluitles en pianoles en bezocht musea “soms tot vervelens toe”. Tegenwoordig sleept ze haar kleinkinderen mee naar de Gelderse musea. “Ze hebben er – denk ik – meer gezien dan de meeste Gelrenaren.”
Bewondering
Bosmans inzet en kundigheid in de fractie blijven niet onopgemerkt. In 2012 schrijft haar fractievoorzitter Muus Groot uit bewondering een portret van zijn fractiesecretaris. Een “links-religieuze powervrouw”, noemt hij haar. “Ze is predikante maar ze preekt niet, onzekerheid houdt ze verborgen achter kordate beslistheid, ze is wars van effectbejag: ze ìs effect. Met humor haalt ze de ontsteking uit ontregelende interrupties.” Ook mede-fractielid Anna-Lena Hedin steekt haar bewondering niet onder stoelen of banken. “Op de achtergrond kreeg Mijnke heel veel voor elkaar. Het is dankzij haar dat de Staten zich in bleven zetten voor een hoogwaardige culturele infrastructuur in Gelderland. Ze zat de betreffende gedeputeerde flink achter de broek!”
Bosman blijft ook journalistiek actief. Als voorzitter van Zingeving.net en de Banning Vereniging schrijft ze columns voor Tijd&Taak “die zelden eindredactie nodig hebben,” aldus oud-secretaris Kees Waagmeester bij de overdracht van zijn taken. Als Statenlid wordt ze bovendien lid van de redactie van Lokaal Bestuur, het landelijke blad voor lokale en provinciale PvdA-politici. Jan de Roos was de eindredacteur van Lokaal Bestuur die Bosman-Huizinga vroeg om lid te worden van de redactie. “Ik hoorde toevallig een keer dat er een Statenlid in Gelderland was dat goed kon schrijven. Als eindredacteur spits je dan je oren. Haar kennis van levensbeschouwing en religie hing ze niet aan de klok, maar was heel waardevol voor het blad. Ze was inhoudelijk sterk en schreef een paar mooie boekbesprekingen. Ze stopte op een haar typerende bescheiden wijze met de redactie. Het was mooi geweest, ze wilde geen afscheidsetentje.”
Met het bestuur van de Banning Vereniging had Bosman eigenlijk al in mei 2015 willen stoppen, maar ze bleef een half jaar langer aan toen er op de ALV in mei nog geen nieuwe voorzitter gekozen kon worden. Voor ondergetekende een geluk, want het was en is een plezier om met Bosman samen te werken. Ze denkt belangstellend mee over de telefoon (die soms inderdaad kordaat wordt opgehangen), is wars van gezweef en kan knopen doorhakken. De Banning Vereniging zal haar betrokken voorzitter missen. En het afscheidsetentje met het bestuur van de Banning Vereniging – dat komt er zeker.