VOL OP HET ORGEL
Banning Blog no 1, 20 november 2024, Jos Aarnoudse
Het was in 2010 toenmalig demissionair minister van volksgezondheid en het net verkozen kamerlid Ab Klink van het CDA dat zich nadrukkelijk distantiëerde van samenwerking met de PVV van Geert Wilders.
Voor Wilders was dat reden om in eerste instantie niet verder te willen praten. Te weinig vertrouwen binnen de CDA-fractie. Maxime Verhagen, Henk Bleker en Piet-Hein Donner duwden door. Klink verliet de Tweede Kamer en pas toen hapte Wilders weer toe. Er kwam een VVD-CDA kabinet met zogenaamde gedoogsteun van de PVV. Eén van de stellingen van Klink was, dat de leider van de PVV niet geschikt was om bestuursverantwoordelijkheid te dragen. Hoe zoetgevooisd hij zich nu naar binnen praat, mark my words, als het eenmaal in kannen en kruiken is, gaat hij weer ‘vol op het orgel’.
Soms bestaat het gevoel dat mensen bij het ouder worden ook wijzer worden. Dat gaat echter niet vanzelf. In een oude bijbelse Psalm staat het gebed: leer mij zo mijn dagen tellen, dat ik een wijs hart mag bekomen. Om wijzer te worden moet je regelmatig aan zelfreflectie doen. Moet je de kunst verstaan om wellicht fouten, uitspraken, manieren van vroeger bij te stellen. Op de vraag aan de fractievoorzitter van de PVV of hij zich zelf ook mede verantwoordelijk voelde voor het ‘gedoe’ in en rond ‘zijn’ kabinet anno 2024, antwoordde hij kortaf ‘nee’ en beende weg. Van racisme was geen sprake geweest, en daarmee was de kous af. Papa locuta, causa finita. Het is maar net wat je onder ‘racisme’ verstaat. Op basis van een 19e eeuws concept van ‘ras’ kun je dat hooghouden, maar als het gaat om het stigmatiseren van bevolkinsgroepen op basis van etniciteit, walmt het van zwavel en salpeter rond de hele constellatie. En de VVD doet even hard mee. Ik snap heel goed dat rechtschapen NSC’ers hier van wakker liggen en ook van wakker moeten liggen (of opstappen).
Je kon merken dat Ab Klink van hervormde Flakkeese huize was. Maar hij bedoelde: vol op het orgel met beledigende, kwetsende, confronterende, ontregelende, zuigende uitlatingen. Polariserende omgangsvormen noemen we dat sinds het aftreden van staatssecretaris Nora Achahbar. En zo gebeurde ook. Het kabinet Rutte 1 was na twee jaar wel klaar. Nog best lang. Het CDA en de VVD (van Rutte) hadden hun conclusies getrokken. Nie wieder.
En links? Ik was afgelopen weekend bij een middag met twee Amsterdamse wethouders over een mogelijk verder gaan van PvdA en GroenLinks. Het was georganiseerd door De Linker Wang, dat binnen GroenLinks opkomt voor waardengedreven politiek. Op de inhoud zijn we het kennelijk wel eens met elkaar, althans volgens beide inleiders. Maar de vorm, dat was andere koek. Hoe zeg je het en hoeveel deuren houd je open om mee te regeren? En zo werd het toch weer een gesprek over communicatie. Termen als ‘snoeihard oppositie voeren’ gingen door de zaal. Hoezo ‘verbinding zoeken’? En ‘racisme moeten we gewoon keihard racisme noemen’. Ja, wel zakelijk, niet op de persoon, maar toch. Benoemen! Dat is het nieuwe toverwoord in vol-op-het-orgelland. Alsof het zo’n uitgemaakte zaak is wat precies ‘racisme’ en ‘antisemitisme’ is. Is dat ‘snoeihard’ de linkse variant van ‘vol op het orgel’? Er kwam tijdens de middag eigenlijk weinig terecht van het zoeken naar nieuwe verbindende waarden of nieuwe taal voor een links-progressieve politiek, om daarmee nog eens nieuwe ‘common ground’ te vinden voor een gesprek met andere politieke stromingen in dit land. Oude termen werden herhaald en het ging vooral over de vorm.
Frans Timmermans benadrukte in de Tweede Kamer en in een mail aan leden, dat we haat niet met haat moeten proberen te bestrijden. Het lijkt me dat we ook niet het ene (rechtse) orgel moeten proberen te overstemmen door het andere (linkse) orgel, om maar zo anti-establishmentachtig over te komen. Heldere, duidelijke en consistente communicatie van wat je wilt met Nederland en waarom, super! Maar het gaat er niet alleen om dat ze getalsmatig niet om je heen kunnen, het gaat er ook om hearts and minds te winnen voor samenwerking met jou. Zo zit Nederland nu eenmaal in elkaar. En daar heb je naast afbakening, grenzen en duidelijkheid ook vormen van gemeenschappelijkheid voor nodig.